Büyük Terra ve FTX krizleri sonrası, yasal ve düzenleyici sorulara açıklık getirmeye hazırlanan 2023, kripto sanayisi için şimdiden kritik bir yıl olacağının işaretini veriyor.
Eğer 2022 yılı kripto hakkında bir şeyi netleştirdiyse, o da hiçbir şeyi varsayım etmenin muhakkak bir manası olmadığı. Milyarlarca dolarlık şirketlerin bir gecede çöküşü, tarihi teknolojik muvaffakiyetler, dal çapında çöküşler, kurumsal suistimallerin ifşaları, kaçan milyarderler, sürpriz tutuklamalar ve çok daha fazlası 2022’de yaşandı.
Kripto buradan nereye sarfiyat? 2022’nin dalgalı olaylarından kimileri katiyetle yeni yıla da yansıyacak. Birtakım yeni trendler de 2023 yılının şekillenmesinde değerli bir rol oynamaya hazırlanıyor.
İşte 2023’te göz önünde bulundurulması gereken kıymetli öyküler ve olaylar:
FTX Krizi: Sam Bankman-Fried Davası
Kasım ayında iflas müracaatında bulunan FTX’in Kurucusu SBF, geçtiğimiz ay Bahamalar’da tutuklandı ve akabinde ABD’ye iade edildi.
SBF, tekrar geçtiğimiz ay 250 milyon dolarlık kefalet fiyatıyla özgür bırakıldı ve ailesinin Kaliforniya’daki konutunda mesken mahpusunda kalmasına karar verildi.
3 Ocak’ta ABD’de yargı karşısına çıkan ve SBF, 115 yıl mahpus cezasıyla karşı karşıya olan SBF, hatasız olduğunu lisana getirdi. Sonuca varılamayan duruşma, 2 Ekim 2023’e ertelendi. Milyonlarca yatırımcının varlıklarıyla temaslı olan FTX borsasıyla ilgili gelişmeler bu yıl merakla bekleniyor olacak.
Ripple ve SEC’in 2 Yıllık Hukuk Savaşı Devam Ediyor
2022’nin en yüksek profilli ve hala devam eden kripto davalarından biri, Ripple ve SEC ortasındaki uzun çaba. SEC, şirketin XRP token’ının kayıtsız bir menkul değer olarak yasa dışı bir formda satıldığını argüman ediyor.
Bazı uzmanlar SEC’in Ripple’a karşı açtığı davayı yalnızca XRP üzere token’ların kayıtsız satışını engellemek için değil, birebir vakitte kurumun Coinbase, Kraken ve Binance.US üzere merkezi kripto borsalarının peşine düşmesi için yer hazırlamak emeliyle kullandığına inanıyor. İki tarafın da güçlü olduğu dava için Ripple CEO’su Brad Garlinghouse, 2023 yılında davanın sonlandırılabileceğini söylemişti.
Yaklaşık iki yıldır devam eden dava nihayet 2023 yılında karara bağlanacak mı? Ve şayet çıkarsa, bu karar bir bütün olarak kripto için ne manaya gelecek? Sorularının cevapları merakla bekleniyor.
Ethereum’un Yolu: Şangay
Eylül ayındaki tarihi Ethereum Merge, ağın güç tüketimini anında yüzde 99,99 oranında azaltan bir proof of stake mutabakat sistemine geçirdi. Bu teknik zaferden sonra, 2023’te ilerlerken Ethereum’u neler bekliyor?
İlk olarak ağın Mart ayında başlatılması beklenen Şangay yükseltmesi olacak.
Şangay, her şeyden evvel, stake edilmiş ETH’nin çekilmesini sağlayacak. Merge, Eylül ayında hayata geçtiğinden beri kullanıcılar Ethereum süreçlerinin doğrulanmasına yardımcı olmak için Ethereum ağına mevcut ETH’lerini yatırabiliyor ve bu süreçte kendileri için yeni ETH’ler yaratabiliyor. Bununla birlikte, yatırılan tüm ETH’ler ve yeni oluşturulan ETH’ler şimdi çekilmeye hazır hale getirilmedi.
Mart ayında bu durum değişecek ve yaklaşık 20 milyar dolar bedelindeki stake edilmiş ETH, ağın Şangay yükseltmesinin akabinde nihayet Ethereum kullanıcılarının kullanımına sunulacak.
Ethereum’un çekirdek geliştiricileri, stake edilmiş ETH para çekme süreçlerini başlatmaya o kadar kararlılar ki, Şangay’ı mümkün olduğunca hafif tutmaya çalışıyorlar ve süratlilik ismine çok beklenen öteki ağ yükseltmelerini güncellemeden çıkarıyorlar.
ABD Faiz ve Enflasyon Kararları
Bitcoin fiyatı üzerinde değerli bir tesiri olan ABD enflasyonu 2022 yılının sonlarına gerçek soğuma işaretleri göstermeye başladı. ABD Merkez Bankası, artan mal ve hizmet maliyetleriyle gayret etmek için 2022 yılının Mart ayında faiz oranlarını artırmaya başladı.
Aralık ayına ait TÜFE datalarının 12 Ocak’ta açıklanması planlanıyor. Kasım ayı dataları enflasyonun yüzde 7,1 ile yüzde 7,3 olan iddiaların altında kaldığını gösterdi. Fed Aralık ayında faiz artış suratını yavaşlattı, lakin bu ay Fed kararı alınmayacak. Daha sonraki aylarda ise ABD iktisadının gidişatına nazaran faiz kararları yenilenecek.
CBDC Çalışmaları Hızlanıyor
Uluslararası ödemeler, önümüzdeki yıllarda, evvelki yıllarda olduğundan çok daha farklı bir tarafa yanlışsız ilerliyor. Finansal sistemlerini dijital dünyanın kurallarına nazaran değiştiren ülkeler, milletlerarası ödemelerle yeni düzenlemelerin önünü açıyor. Avustralya, Rusya, İsveç, İsrail, Norveç ve Türkiye üzere ülkeler bu mevzu üzerinde 2023 yılında planları olan ülkeler ortasında yer alıyor.
Kripto para sanayisinin gelişmesi ve benimsenmesi, ülkeleri de harekete geçirdi. Birebir vakitte öteki yanda kripto borsalarının meselelerle (FTX likidite krizi) gündeme gelmesi, ülkelerin dijital süreçlerini hızlandırmasına neden oldu. Birçok ülke merkez bankası dijital para ünitesi (CBDC) için çalışmalarını sıkılaştırdı. Gelecek yıllarda, dijital para ünitelerinin kullanımının daha ön planda olması amaçlanıyor. Bu kapsamda, Türkiye tarafından da ağır bir mesai harcanıyor.
Geçtiğimiz günlerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Dijital Türk Lirası Ağı üzerindeki birinci ödeme süreçlerini başarılı bir halde gerçekleştirdi.
Kripto Düzenlemeleri
Kripto sanayisinin gelişiminde, ülkelerin atakları değerli bir rol oynuyor. Kripto para piyasası, her ne kadar milyonlarca yatırımcıya ulaşsa da sürdürülebilirlik değerli hale geldi. Son yaşanan FTX ve Terra krizleri, kripto para ünitelerine itimat kaybına yol açtı. Bilhassa son birkaç yıldır ayı piyasasının da tesirli olması, sarsıcı bir piyasa şartlarını yarattı. Son vakitlerde milyarlarca dolarlık yatırımların buhar olması nedeniyle, düzenleme ve denetleme muhtaçlığı da masada yer aldı.
Birleşik Hükümdarları ve Avrupa Birliği ülkeleri, kripto düzenlemeleri için çalışmalarını hızlandırmaya başladı. 2022 yılında yaşanan olaylar nedeniyle daha sıkı kripto kurallarının geleceği su götürmez bir gerçek. Bu da 2023 yılında kripto bölümünde atılacak yeni adımların sinyalcisi.